Lo ngại trước sự việc biến dị giữa truyền thống cuội nguồn và văn minh

Cùng với véc tơ vận tốc tức thời đô thị hóa, điều kiện kinh tế tài chính-xã hội thay đổi, ở nhiều nơi, đồng bào dân tộc thiểu số có Xu thế “thoát ly” nhà ở truyền thống lâu đời khiến cho nguy hại mai một gamer dạng sắc ngày càng hiện hữu. Đây là nỗi lo không những của những cấp lãnh đạo địa phương mà cũng là nỗi trăn trở của những nhà quy hoạch, kiến trúc sư (KTS) trong nhiều năm qua.

Xem thêm: Biệt thự tân cổ điển

Các xã Y Tý, Trịnh Tường... của thị xã Bát Xát sẽ là vấn đề đến lựa chọn mê hoặc của khác quốc tế trong và ngoài nước khi tới với Lào Cai. Đến đây, khác quốc tế được tìm hiểu những nét khác lạ trong văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử của đồng bào Hà Nhì, nhất là những ngôi nhà trình tường-version sắc riêng của đồng bào nơi đây. Nhưng hiện tại, tại những version của người Hà Nhì, không khó để nhận thấy những ngôi nhà xây với gạch, ngói và xi măng đang dần thay thế những ngôi nhà trình tường. Bởi làm một ngôi nhà trình tường mất vô tận thời hạn, sức lực lao động với kinh phí không rẻ, từ 300 đến 400 triệu VNDồng. Vì vậy, chính quyền địa phương và những ban, ngành vẫn gặp nhiều khó khăn trong công tác quản trị, lý thuyết cho bà con giữ kiến trúc nhà truyền thống lịch sử.

Quy hoạch, kiến trúc hiện đại không được làm mất bản sắc dân tộc
Bản du ngoạn xã hội Sà Rèn, thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái) vẫn giữ kiến trúc nhà truyền thống lịch sử của người Thái thu hút khách du ngoạn. Hình ảnh: PHƯƠNG LAN 

KTS Hoàng Thúc Hào, Phó chủ tịch Hội KTS Việt Nam nhìn nhận: Thực tế, một số trong mỗi điểm phượt nổi tiếng về cảnh sắc thơ mộng và kiến trúc đẹp ở Việt Nam đang trong tình trạng biến hóa mạnh mẽ và uy thế. Đà Lạt (Lâm Đồng) hay Sa Pa (Lào Cai)... giờ đã trở thành bê tông hóa hơn 80%. Đó đó là việc phá hủy nhân danh cải tiến và phát triển; là việc cải tiến và phát triển chỉ nhìn vào lợi ích trước mắt mà bỏ qua lợi ích lâu dài, lợi ích của toàn thể mạng xã hội. Sửa chữa những sai trái này mất nhiều thời hạn, công sức của con người và thậm chí không thể khôi phục những giá trị từng có.

“Nhìn lại sự nhữngh tân và phát triển của kiến trúc hơn 20 năm qua, lagn giản và lagn giản nhận thấy yếu tố người nghịch dạng sắc-vốn được tích lũy bao năm, từng có vị trí và thành tựu đáng kể, chưa được phát huy trong xã hội văn minh, thậm chí nảy sinh đứt gãy, đổi khác giữa truyền thống lâu đời và văn minh”, KTS Hoàng Thúc Hào tóm tắt.

Cần có cái nhìn thấu đáo, nhân văn

Ngày 7-2-2023, Thủ tướng Chính phủ sản xuất Chỉ thị số 4/CT-TTg "Về việc kim chỉ nan nhữngh tân và phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo version sắc và giữ gìn kiến trúc truyền thống cuội nguồn" đã nêu: “Quá trình đô thị hóa với véc tơ vận tốc tức thời nkhô giòn, tác động không nhỏ đến những vùng ven đô, vùng nông thôn, dẫn đến sự thay đổi về mặt xã hội, văn hóa truyền thống, lối sống với nông thôn nkhô giòn chóng tác động đến những vấn đề xây dựng. Nhiều khu cận những đô thị nhữngh tân và phát triển một nhữngh tự phát. Khu vực nông thôn, kiến trúc ngày càng mất version sắc truyền thống cuội nguồn, pha tạp, không phù thích hợp với phong cảnh tự nhiên, cấu trúc làng, xã và yêu cầu phòng, chống thiên tai, những giá trị kiến trúc truyền thống cuội nguồn chưa được chú trọng kế thừa và nhữngh tân và phát triển”. Bởi vậy, Chỉ thị số 4/CT-TTg đã mang ra những nhiệm vụ để “xây dựng nền kiến trúc Việt Nam tiến bộ, đậm đà version sắc văn hóa truyền thống dân tộc, kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc truyền thống cuội nguồn, phù thích hợp với điều kiện tự nhiên, điều kiện tài chính-xã hội, yêu cầu quốc phòng, an toàn và đáng tin cậy và hội nhập quốc tế”.

Trong khuôn khổ Festival KTS trẻ toàn quốc lần thứ IX năm 2023 trình làng tại Yên Bái vào cuối tuần qua, Hội KTS Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Sáng tạo kiến trúc-Viral và hội nhập” thu hút sự tham gia của khá đông nhà quy hoạch, KTS bàn về vấn đề giữ văn hóa truyền thống gamer dạng địa, gamer dạng sắc văn hóa truyền thống của mạng xã hội dân tộc thiểu số trong mỗi công trình kiến trúc mới, nhất là những công trình kiến trúc thu hút phượt.

Là một tỉnh vùng cao đang tăng mạnh nhữngh tân và phát triển du ngoạn mạng xã hội, du ngoạn văn hóa truyền thống những dân tộc, Yên Bái được Reviews là địa phương đã sớm quyên tâm vấn đề quy hoạch kiến trúc, trong đó chú trọng bảo tồn những nét văn hóa truyền thống và kiến trúc đặc trưng của đồng bào những dân tộc của tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn cho thấy, việc tạo dựng những nét riêng lẻ trong số đồ án quy hoạch, trong từng công trình kiến trúc có version sắc vùng, miền trong thời đoạn hiện thực là 1 trong những việc làm quan trọng, góp thêm phần vừa bảo tồn những giá trị lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, dân tộc vừa tạo ra những thành phầm quy hoạch, kiến trúc có sức truyền bá. Thời gian qua, công tác quản trị kiến trúc, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, quy hoạch khu kết quả đã được những cấp chính quyền địa phương, những sở, ban, ngành tỉnh Yên Bái quyên tâm sát sao; kiến trúc, quy hoạch ngày càng được nâng cao niên về quy mô, unique, có trọng tâm, có chiều sâu, nhất là tại những địa phương trong tỉnh có nhiều dân tộc sinh sống như: Thị xã Nghĩa Lộ, những thị trấn: Văn Chấn, Mù Cang Chmàn, Trạm Tấu... Các quy hoạch, ý tưởng phát minh khu du ngoạn-ngủ dưỡng đã có những triết lý nhất định mang đặc điểm chất đặc trưng về version sắc, văn hóa truyền thống vùng, miền.

KTS Hoàng Thúc Hào cho rằng, kiến trúc không những giậtn thuần là gạch, cát, đá, bê tông mà còn phround thể hiện tính nhân văn, có trách nát nhiệm xã hội, là nghệ thuật xã hội đem lại hạnh phúc cho con người, quyên tâm đến lợi ích thị trường, có tính truyền bá ra thị trường, tính thiết thực và bền vững và kiên cố. Đặc biệt là ở những vùng, miền có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống với những nét văn hóa truyền thống gamer dạng địa rực rỡ, đừng để đồng bào “thoát ly” gamer dạng sắc của dân tộc mình; khích lệ, hỗ trợ họ sống, gìn giữ chính ngôi nhà truyền thống cuội nguồn của tôi.

Để giữ gìn và phát huy version sắc văn hóa truyền thống dân tộc trong kiến trúc Việt Nam rất cần thiết sự quyên tâm vào cuộc của cả khối VPS chính trị từ Trung ương đến địa phương, những nhà quản trị, những KTS và những người thực hành xây dựng. Cần có cái nhìn thấu đáo, nhân văn để những công trình kiến trúc ấy thực sự vì thị trường, hướng tới thị trường.